منتشر شده در شماره 3 دو فصلنامه علمی- ترویجی فقه حکومتی، بهار و تابستان 1396
نویسندگان:
حسین جوان آراسته
احسان سعیدی صابر
چکیده: با وجود اشتراکات بین حقوق بشر در اسلام و حقوق بشر معاصر، به دلیل تفاوت در مبانی مکتب اسلام و مکاتب غربی، تفاوت‌های اساسی بین این دو نیز وجود دارد. موضوع امنیت اخلاقی عنوانی است که در سال‌های اخیر در سطح جامعه اسلامی ایران مطرح گردیده و راجع به آن بسیار سخن رفته است. هرچند این اصطلاح در جوامع غربی با این عنوان شناخته شده نیست، لکن آن را می‌توان ذیل عنوان امنیت اجتماعی دسته‌بندی نمود . به دلیل تفاوت نگاه به فرد و جامعه، امنیت اخلاقی در اسلام و حقوق بشر معاصر تفاوت‌هایی است . تأکید بر حق همراه با تکلیف، امنيت هويت انساني، ارزش‌ها، فضائل اخلاقي، عفاف، پاکدامنی، مصونيت خانواده از تهديدات ناامني اخلاقي، حرمت نگاه‌های هوس‌آلود، تنظیم روابط بین زن و مرد و تأکید بر موضوع امر به‌معروف و نهی از منکر با رعایت حریم خصوصی افراد، از مهم‌ترین موضوعات مربوط به امنیت اخلاقی در مکتب اسلام است. در موادی از اسناد حقوق بشر (با تأکید بر اعلامیه جهانی و میثاقین) به موضوع رعایت اخلاق در برخی از آزادی‌های بشر اشاراتی صورت گرفته است. در بررسی این موضوع در دیدگاه‌های متفکران غربی، نظرات کاملاً متفاوت و بعضاً متعارض مشاهده می‌شود، لکن عمده متفکران عصر جدید به دلیل مبانی فردگرایانه، ماتریالیستی و تأکید بر آزادی بیرونی (و نه آزادگی) به موضوع امنیت اخلاقی متفاوت از مکتب اسلام می‌نگرند.
واژگان کلیدی: امنیت اخلاقی. امنیت اجتماعی. اسلام. حقوق بشر معاصر. اسناد حقوق بشر. غرب